Gelukkig nieuwjaar!
Vandaag begint er een heel nieuw jaar. Een mooi moment om stil te staan bij je schrijfambities en je voor te nemen deze nu écht waar te gaan maken.
Maar… aangezien de meeste voornemens al voor het einde van de eerste nieuwjaarsborrel gesneuveld zijn, is het hebben van een goed voornemen duidelijk niet voldoende.
Wat je dan wel nodig hebt? Een planning!
Waarom een planning noodzakelijk is
Een boek schrijven is een marathon
De 6 stappen voor het schrijven van jouw boek
Aan de slag!
Waarom een planning noodzakelijk is
Hoor je wel eens iemand zeggen dat zij weinig te doen heeft? Zelden toch? De meeste mensen zijn druk met werk, gezin, huishouden, huisdieren, sport, sociale verplichtingen, enzovoort. En het is al moeilijk genoeg om al die ballen in de lucht te houden. Dus wat is dan het eerste item dat steevast van het to do-lijstje valt? Precies, je schrijfplannen.
Want tja, het is maar een hobby. Je verdient er je geld niet mee. Misschien kán je wel helemaal niet goed genoeg schrijven. En bovendien: wie zit er nou eigenlijk te wachten op jouw verhaal?
Om te beginnen met het laatste: jij!
Jij zit te wachten op het schrijven van je verhaal. En misschien al wel heel lang. Omdat er altijd zoveel dingen zijn die op dat moment urgenter lijken. En voor je het weet, ben je jaren verder. Jaren waarin je schrijfmeters had kunnen maken. Jaren waarin je misschien je boek had kunnen schrijven, uitgeven, in je handen houden.
En als je hier niets in verandert, zul je ook aan het einde van dit nieuwe jaar weer concluderen dat het er niet (of veel te weinig) van gekomen is.
Door nu een planning te maken waarin je schrijftijd inruimt én deze schrijftijd semi-heilig te verklaren, voorkom je dat het onderaan je eeuwige to do-lijst bungelt. Een goede planning kan ervoor zorgen dat jij dit jaar eindelijk je boek schrijft!
Een boek schrijven is een marathon
Het is een cliché, maar daarom niet minder waar: een boek schrijven is als een marathon rennen. En ik kan het weten, want ik heb in mijn leven drie romans geschreven - Het leven noemen/ Wees niet bang/ Wat wij verzwijgen - en drie marathons gerend - Praag/ Amsterdam/ Rotterdam :-)
Het is beide een kwestie van doorzetten, juist op de momenten dat je het niet meer ziet zitten. Het is afzien. Je doet het, je gaat ervoor en trotseert de man met de hamer omdat je een doel voor ogen hebt. Die finishlijn moet en zal je halen, ook al doet het pijn. Ook al denk je soms (of: vaak) dat het niet gaat lukken. Hou vol!
Maar wat ook voor het rennen van een marathon én voor het schrijven van een boek geldt: wie onvoorbereid aan de start verschijnt, haalt de eindstreep waarschijnlijk niet.
Wat je moet doen is tijd vrij maken. En indien nodig vraag je aan de mensen om je heen om hier begrip voor te hebben en rekening mee te houden. Want je hebt een doel. Dit is iets wat je heel graag wilt bereiken in je leven (toch??). Je houdt je aan je planning. Je maakt die (kilo)meters.
Iedere keer dat jij je aan je planning houdt, kom je dichter bij jouw doel. En je zult zien: langzaam maar zeker komt die eindstreep in zicht.

De 6 stappen voor het schrijven van je boek
Stap 1: bepaal je doel
Wil jij dit jaar een eerste versie van je roman schrijven? Of ligt die eerste versie al een tijdje te wachten op een stevige herschrijfronde? Bepaal wat jij dit kalenderjaar wilt bereiken en ga ervoor!
Stap 2: analyseer je agenda
Hoeveel tijd heb jij beschikbaar voor het schrijven? Als je het erop aan laat komen waarschijnlijk bitter weinig.
Dus pak je agenda erbij en kijk naar de structurele taken en bezigheden. Kijk waar de gaten zitten. En wees hier eerlijk in. Ga er niet vanuit dat op het werk voortaan alles meezit, zodat je structureel een uur eerder uit kunt klokken. Ga er niet vanuit dat je kinderen ineens op magische wijze om zeven uur ‘s avons eensgezind hun bed in wandelen. Of dat je hond zich voortaan wel zelf uitlaat. Dit zorgt alleen maar voor frustratie.
Bepaal welke dagen, dagdelen of tijdstippen je consequent kunt vrijmaken. Dit kunnen vroege ochtenden, avonduren of vrije weekenddagen zijn, maar het kan ook een vaste dag in de week zijn (als je die vrij kunt maken). Is dit niet realistisch? Niet getreurd, een half uur per dag, of desnoods tien minuten per dag is ook al een goed begin. Maar probeer te zorgen voor een vast ritme, zodat er ook echt een schrijfroutine kan ontstaan.
Stap 3: blok je schrijftijd
Dit is een onmisbare stap. Als jij je schijftijd niet blokt in je agenda, dan zal er vaak, zo niet altijd, wel iets anders zijn dat ‘even’ tussendoor komt. Dus schrijf met een dikke stift (of natuurlijk digitaal) in je agenda: MANUSCRIPT. Of: SCHRIJVEN.
Zijn andere mensen ook afhankelijk van of betrokken bij de manier waarop jij je tijd indeelt? Wees dan duidelijk: jouw schrijftijd is ‘heilig’.
Of, zoals ik soms tegen mijn kinderen zeg voordat ik naar mijn werkkamer vertrek:
‘Stoor me alleen als je in brand staat!’
Stap 4: maak een planning
Nu je een overzicht hebt van je beschikbare tijd, kun je een realistische planning maken. Dit betekent concrete doelen stellen.
Ik stelt mezelf altijd een dagelijks doel (voor mijn schrijfdagen), een wekelijks doel én een maandelijks/ vierwekelijks doel. Voor mijn roman ‘eis’ ik van mezelf op dit moment:
1.000 woorden per schrijfdag;
3.000 woorden per week;
12.000 woorden per vier weken.
Soms heb ik in een week vier schrijfdagen, dan probeer ik vooruit te werken. Soms heb ik er minder, dan doe ik hard mijn best om alsnog die 3.000 woorden te halen. Maar lukt dit niet, dan geeft het niet: mijn vierwekelijks doel haal ik altijd wel.
Nu heb ik natuurlijk ‘makkelijk praten’: schrijven is mijn werk. Maar mijn eerste twee romans schreef ik naast een drukke baan en ook toen werkte ik op deze manier. Alleen was mijn doel voor een schrijfsessie toen 500 woorden, en per week 1.000 woorden. En ook toen lag er aan het eind van de rit een roman. Het duurde alleen wat langer.
Je hoeft natuurlijk niet te kiezen voor een doelstelling in de vorm van een woordaantal. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je elke week een hoofdstuk schrijft. Of per schrijfsessie een alinea of een scène. Of dat je per schrijfsessie een uur lang alleen maar schrijft. Alles kan, zolang je doel maar concreet is en meetbaar, zodat je na afloop kunt vaststellen dat je je doel voor dat moment hebt behaald.
Stap 5: wees consequent (maar ook flexibel)
Zoals ik hiervoor al zei, soms lukt het me niet om de ‘verplichte’ 1.000 woorden per schrijfdag te halen, of 3.000 woorden per week. Er kan in het leven immers van alles gebeuren en je schrijftijd is semi-heilig. Dus wees in geval van nood flexibel en accepteer dat het even niet gaat. Maar: alleen in geval van nood! Dit is dus niet een afspraak met een vriend (tenzij die vriend in nood is) of een verjaardag waar je toch maar naartoe gaat, ook al valt deze midden in je schrijftijd.
Mijn ervaring is dat mensen hier alle begrip voor hebben, zolang je maar eerlijk bent over je ambities. In de jaren dat ik schreef naast mijn baan als rechter heb ik heel wat verjaardagen gemist. En daar heb ik absoluut geen spijt van!
Wil je noodgevallen liever voor zijn? Plan dan aan het eind van elke maand of ieder kwartaal een ‘inhaaldag’. (Maar gebruik deze niet als excuus om om het minste of geringste je ingeplande schrijftijd te schrappen!)
Stap 6: reflecteer en pas aan
Evalueer af en toe je voortgang: is je planning realistisch of valt het in de praktijk tegen? Lukt het je om je aan de planning te houden? Zo ja, mooi! Zo niet, waarom niet?
Misschien moet je je schrijftijd wat meer over de week verspreiden. Of misschien is vier keer een half uur toch niet handig en heb je liever wekelijks één schrijfsessie van twee uur. Kijk wat voor jou werkt en wat niet - en wat je eventueel aan kunt passen.
Aan de slag!
Stel je voor: tegen het einde van dit jaar ligt er een complete eerste versie van jouw boek op tafel of is je boek zelfs al helemaal af. Hoe voelt dat?
Een roman in een jaar, het is mogelijk, maar alleen als jij je aan je planning houdt én het werk doet. (En als je hier begeleiding bij wilt, help ik je graag.)
Dus: elke schrijftijd ‘komen opdagen’, achter je schrijftafel gaan zitten en aan de slag gaan. Ook als je geen inspiratie hebt, als je moe bent, geen zin hebt, het helemaal niet meer ziet zitten.
Ga zitten, schrijf en als je niet tevreden bent over wat je schrijft, schrijf gewoon dóór. Schrijf lelijk, het is maar een eerste versie. Het verhaal moet op papier komen, dat is alles wat in eerste instantie telt.
Volg vandaag nog bovenstaande stappen. Maak een realistische, concrete planning, wees duidelijk naar anderen over jouw schrijftijd (heilig!) en vraag hen jou deze ruimte te gunnen. Wees ook duidelijk naar jezelf: als een boek schrijven écht jouw droom is, dan zul je ook het werk moeten doen.
Wacht niet op het juiste moment, op een periode in je leven waarin het wat rustiger zal zijn, wacht niet op inspiratie, wacht niet…..
Begin!