Schrijfplaats

Schrijfplaats

Share this post

Schrijfplaats
Schrijfplaats
Waarom elke schrijver boeken moet lezen
Copy link
Facebook
Email
Notes
More
User's avatar
Discover more from Schrijfplaats
Schrijfplaats - voor iedereen met een verhaal! Is het jouw droom om ooit een boek uit te geven? Schrijver (van romans, kinderboeken, essays en columns) Aisha Dutrieux deelt in haar nieuwsbrieven alles wat zij weet over schrijven.
Already have an account? Sign in

Waarom elke schrijver boeken moet lezen

Ik hoor schrijvers, beginnend of ervaren, wel eens zeggen dat ze zelf eigenlijk zelden een boek lezen. Hier worden allerlei redenen voor genoemd.

Aisha Dutrieux's avatar
Aisha Dutrieux
Aug 22, 2024
3

Share this post

Schrijfplaats
Schrijfplaats
Waarom elke schrijver boeken moet lezen
Copy link
Facebook
Email
Notes
More
2
Share

Sommigen zijn bang dat zij door het lezen van werk van anderen geïntimideerd zullen raken. Dat ze dit zó goed zullen vinden, dat er spontaan niets meer uit hun eigen pen vloeit. Anderen denken dat zij door het lezen beïnvloed zullen raken, waardoor ze het risico lopen – onbewust – ideeën, invalshoeken, of zelfs hele passages te kopiëren in hun eigen werk. Weer anderen bekreunen zich over het feit dat ze al nauwelijks aan schrijven toekomen, dus waar moeten zij de tijd vandaan halen om ook nog eens te lezen! 

Hi, ik ben Aisha Dutrieux, romanschrijver en columnist. Elke week schrijf ik een nieuwsbrief over schrijven. Begin direct met schrijven en schrijf je in ;-)

Leren door te lezen

En zo zijn er vast nog veel meer redenen te noemen waarom schrijvers afzien van het lezen van andermans werk. Persoonlijk zou ik dit een groot gemis vinden. Ten eerste omdat ik me geen leven zou kunnen voorstellen zonder lezen, omdat ik een groot liefhebber ben. Maar dit geldt natuurlijk niet voor iedereen.

Wat volgens mij wél voor iedere schrijver geldt, is dat door niet te lezen, een grote schat aan informatie aan je voorbijgaat. Een mogelijkheid om te leren, hoe ervaren je ook bent.

Door werk van anderen te lezen, profiteer je namelijk – vaak nog ongemerkt ook – van de kennis en ervaring van de betreffende schrijver. In een goed geschreven roman of verhalende non-fictie, zijn de woorden niet per toeval op precies die plek terechtgekomen waar ze staan. Het raamwerk van het verhaal is heel precies neergezet, verhaallijntjes zijn met een reden opgespannen. Dialogen zijn zorgvuldig opgebouwd, personages worden met een bepaalde intentie geïntroduceerd. Kortom, alles wat een plek heeft gekregen in het verhaal, van de grote lijnen tot de kleinste details, dient een doel.

En de grap is: je hoeft dit niet minutieus te gaan zitten bestuderen (al kan dat natuurlijk wel!). Door simpelweg veel te lezen, gaat je brein een soort blauwdruk maken van hoe een verhaal eruitziet. Hoe een plot is opgebouwd en wat wel en niet werkt. Lucas Rijneveld (in 2020 winnaar van de International Booker Prize) stelt te hebben leren schrijven door hele pagina’s uit romans over te schrijven en al doende te analyseren. Dit is niet eens zo’n gek idee; bij andere creatieve vakken, zoals tekenen, is het heel normaal om in eerste instantie te leren door anderen na te doen. Maar mocht je hier geen zin in hebben – en dat kan ik me voorstellen – kun je dus volstaan door gewoon de pagina’s te lezen en op je in te laten werken. 

Ook kun je ervoor kiezen om, wanneer je met een specifieke vraag worstelt, een boek te lezen met alleen die vraag in het achterhoofd. Tijdens een gastles die ik deze week gaf op de Leidse Hogeschool, voor studenten die een minor creatief schrijven volgen, ben ik ingegaan op de manier waarop ik in mijn romans gebruik heb gemaakt van perspectief. Zo kies ik soms een ik-perspectief voor het personage dat voor mij de belangrijkste rol speelt in het verhaal en waarvan ik wil dat de lezer diegene het dichtst op de huid zit. Andere hoofdstukken in dezelfde roman, verteld vanuit het perspectief van een ander personage, schrijf ik dan in de derde persoon, om nét iets meer afstand te creëren. Wanneer jij worstelt met perspectief en je afvraagt wat voor jouw verhaal het best zal werken, kun je dus mijn romans – en ook talloze andere romans natuurlijk – hierop naslaan om een indruk te krijgen wat de uitwerking van een dergelijke perspectiefwisseling is.

Inspiratie en zelfvertrouwen

Door veel te lezen, vergroot je bovendien ook nog eens je woordenschat en ontwikkel je een beter gevoel voor taal, wat essentieel is voor het verfijnen van je schrijfvaardigheid.

En nee, ik geloof niet dat je bang hoeft te zijn dat jouw schrijfwerk te veel op dat van anderen gaat lijken. Iedere schrijver heeft een eigen stijl. Ook jij, ook al ben je er misschien nog niet (helemaal) achter wat jouw stijl is. Maar het verhaal dat jij te schrijven hebt, kan jij alleen schrijven. Op jouw manier.

Ook hoef je niet bang te zijn dat je geïntimideerd raakt. Zolang je je realiseert dat je als schrijver altijd kunt blijven leren en al doende beter kunt worden. Wanneer ik iets van Zadie Smith lees bijvoorbeeld, kan ik me achterover laten blazen door haar vertelstem en het gemak waarmee zij verhaallijnen ineen lijkt te kunnen rijgen. Maar ik laat me hierdoor niet uit het veld slaan, omdat ik constateer dat zij ruim twintig jaar eerder is gedebuteerd en al heel wat meer schrijfervaring heeft.

Voor elke roman die ik schrijf, verzamel ik een stapeltje boeken. Non-fictie, als ik over een bepaald onderwerp meer moet weten. Maar vooral fictie. Ik kijk in mijn boekenkast naar nog ongelezen boeken en struin door boekwinkels. Vrijwel volledig intuïtief verzamel ik boeken die mij bij mijn project kunnen helpen. Omdat het onderwerp of de toon aansluit bij wat ik wil vertellen. Of omdat ik het gevoel heb dat het lezen ervan verrijkend of inspirerend kan zijn. Soms vallen boeken tegen, dan leg ik ze weg, geen probleem. Maar veel vaker blijken de verhalen van anderen mijn schrijfwerk te voeden en soms zelfs richtingen op te duwen waar ik nooit aan gedacht zou hebben.

Kortom: lees!

En natuurlijk mag dit niet ten koste gaan van je volledige schrijftijd. Dit kun je simpelweg voorkomen door in je schrijfroutine tijd in te ruimen voor allebei.

Aisha Dutrieux's avatar
Miranda's avatar
Stefanie Herstel's avatar
3 Likes∙
2 Restacks
3

Share this post

Schrijfplaats
Schrijfplaats
Waarom elke schrijver boeken moet lezen
Copy link
Facebook
Email
Notes
More
2
Share

Discussion about this post

User's avatar
Cursus roman schrijven
Droom jij ervan om je eigen roman te schrijven? Stap voor stap begeleid ik je door het proces, in 30 video's die je kan bekijken waar en wanneer je maar…
Aug 23, 2024 • 
Aisha Dutrieux
6

Share this post

Schrijfplaats
Schrijfplaats
Cursus roman schrijven
Copy link
Facebook
Email
Notes
More
De redactiefase: wat houdt het in?
Na maanden of misschien zelfs jaren schrijven is de eerste versie van je boek af. Maar een eerste versie, dat is nog lang geen publicabel manuscript…
Feb 16 • 
Aisha Dutrieux
14

Share this post

Schrijfplaats
Schrijfplaats
De redactiefase: wat houdt het in?
Copy link
Facebook
Email
Notes
More
Wat schrijvers kunnen leren van Morgen en morgen en morgen
Gabrielle Zevin’s roman Morgen en morgen en morgen, waarover ik eerder al kort iets schreef, is niet alleen een prachtig verhaal over vriendschap…
Feb 2 • 
Aisha Dutrieux
11

Share this post

Schrijfplaats
Schrijfplaats
Wat schrijvers kunnen leren van Morgen en morgen en morgen
Copy link
Facebook
Email
Notes
More

Ready for more?

© 2025 Aisha Dutrieux
Privacy ∙ Terms ∙ Collection notice
Start writingGet the app
Substack is the home for great culture

Share

Copy link
Facebook
Email
Notes
More

Create your profile

User's avatar

Only paid subscribers can comment on this post

Already a paid subscriber? Sign in

Check your email

For your security, we need to re-authenticate you.

Click the link we sent to , or click here to sign in.